Energiebesparende huishoudelijke apparaten: Tips voor duurzaam en kostenbewust gebruik

Wil je bijdragen aan een groenere planeet én je energierekening verlagen? Het kiezen en slim gebruiken van energiezuinige huishoudelijke apparaten voor energiebesparing is een slimme zet. In deze blog beschrijven we hoe je dit op een vrolijke en speelse manier kunt aanpakken!​

Energielabel, wat verteld dat?

Bij de aanschaf van nieuwe apparaten is het energielabel je beste vriend. Dit label toont aan hoe energie-efficiënt een apparaat is, met klassen variërend van A tot en met G. Kies bij voorkeur voor apparaten met een (donker)groen energielabel om zowel het milieu als je portemonnee te sparen. Soms staan er achter de letter A plusjes, dit geeft weer dat het apparaat nog zuiniger is. 

Verder kan je op het label lezen het gemiddelde verbruik per jaar, waterverbruik, Het geluidsniveau in decibel, inhoud van het apparaat etc. Meer hier over weten en hoe je het energielabel kan aflezen? Milieu Centraal heeft een ideaal overzicht! 

Wie bepaalt welk energielabel erop komt?

​De Europese Unie bepaalt welke informatie op dit label moet staan, zoals gegevens over stroom- en waterverbruik. Fabrikanten voeren gestandaardiseerde tests uit om deze informatie te verkrijgen, zodat consumenten een eerlijke vergelijking kunnen maken tussen apparaten. In Nederland controleert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) of de energielabels en de daarop vermelde gegevens correct en betrouwbaar zijn.

Koelkasten en vriezers: de stille energievreters

​Koelkasten en vriezers zijn onmisbare helden in onze keukens. Ze draaien dag en nacht om onze etenswaren vers te houden. Maar wist je dat ze stiekem ook behoorlijke energievreters kunnen zijn? Bij de aanschaf van een nieuwe koelkast of vriezer is het verleidelijk om te besparen op de aankoopprijs. Echter, een iets duurdere, energiezuinige variant betaalt zich op de lange termijn terug mede door energiebesparing. 

Punten waar je op kan letten bij het plaatsen en gebruik van de koelkast en vriezer

  • Vermijd warmtebronnen: Plaats je koelkast en vriezer niet naast een fornuis, radiator of in direct zonlicht. Warmte dwingt het apparaat harder te werken om koel te blijven.​
  • Voldoende ventilatie: Zorg voor minstens 10 centimeter ruimte rondom, zodat warmte goed kan worden afgevoerd.​
  • Vakantiemodus: Ga je langer weg? Leeg dan de koelkast, maak hem schoon en zet hem uit. Laat de deur op een kier om schimmelvorming te voorkomen.
  • Ontdooi regelmatig: IJsafzetting verhoogt het energieverbruik. Ontdooi je vriezer zodra de ijslaag dikker is dan 2 millimeter
  • Controleer de deurrubbers: Een slechte afdichting laat koude lucht ontsnappen. Vervang versleten rubbers tijdig.​
  • Schoonmaken: Houd de condensor aan de achterkant stofvrij voor een betere warmteafvoer.

Energiezuinig wassen

Wassen van kleding op een lagere temperatuur van 20, 30 graden werkt vaak net zo goed als wassen op een hogere temperatuur. Bijkomend voordeel is dat het beter voor je kleding is en de kleuren minder snel vervagen. Was op de eco-stand, hiermee verbruik je minder energie omdat het op een lagere temperatuur was. Het programma duurt wel een stuk langer, maar alsnog is het energiezuiniger. Het voordeel is dat alle kleding hiermee gewassen kan worden. Alle kleding wat je tussen de 40 en 60 graden kan wassen wordt hiermee schoon. Het water wordt namelijk niet warmer dan 40 graden. En ja het zou zelfs energiezuiniger zijn dan gebruik van ‘snelle was’ knop. 

Als je een nieuw wasmachine koopt, koop dan een wasmachine met trommelinhoud die passend is bij jouw situatie. Wassen met een wastrommel die niet goed gevuld is verbruikt meer dan nodig. 

Het is raadzaam om af en toe een was van 60 graden te wassen om de restjes zeep en bacteriën te verwijderen of als er bijvoorbeeld zieken in huis zijn. Gaat de was hierna in de droger? Centrifugeer dan op een hogere stand. Dit is niet nodig als je de was buiten te drogen hangt. 

Het wassen van kleding op lagere temperaturen, zoals 20 of 30 graden, is vaak net zo effectief als op hogere temperaturen. Bovendien is het beter voor je kleding en blijven kleuren langer mooi.​ Het zorgt daarbij voor energiebesparing. Het verwarmen van water kost veel energie. Door op lagere temperaturen te wassen, verbruik je minder stroom en bespaar je op je energierekening. 

Tips voor duurzaam wassen: 

  • De eco-stand: op je wasmachine wast op lagere temperaturen en gebruikt minder water. Het programma duurt langer, maar is uiteindelijk energiezuiniger. Het is een milieuvriendelijke keuze die je helpt besparen zonder in te leveren op waskwaliteit. 
  • Volle trommel: Wacht met wassen tot je een volle lading hebt. Zo verspil je geen water en energie.​
  • Juiste dosering wasmiddel: Te veel wasmiddel is niet alleen slecht voor het milieu, maar ook voor je kleding en machine. Volg de aanbevolen dosering.​ Nog beter gebruik ecologisch afbreekbare wasstrips. 
  • Af en toe heet wassen: Was eens in de zoveel tijd op 60 graden om bacteriën en zeepresten te verwijderen, vooral als er zieken in huis zijn. ​
  • Centrifugeren: Ga je de was drogen in de droger? Centrifugeer dan op een hoger toerental; dit verkort de droogtijd. Laat je de was aan de lijn drogen? Dan is een lagere centrifugesnelheid voldoende en voorkom je overmatige kreukels.​

Slim en energiezuinig drogen

Als het kan is het natuurlijk energiezuiniger om de was buiten te drogen of binnen in een onverwarmde ruimte. Kies voor een automatisch programma, de droger stopt dan wanneer de was droog is en gaat niet onnodig nog langer door. Een warmtepompdroger gebruikt echter aanzienlijk minder stroom dan traditionele modellen. Hoewel de aanschafprijs hoger is, verdien je dit terug door de lagere energiekosten.

Tips om duurzaam te drogen

  • ​Het drogen van je was kan een flinke aanslag zijn op je energierekening. Gelukkig zijn er manieren om dit te beperken en tegelijkertijd je kleding in topconditie te houden. De meest energiezuinige methode is natuurlijk om je was buiten aan de lijn te hangen of binnen in een goed geventileerde, onverwarmde ruimte te laten drogen. Dit kost niets extra en is vriendelijk voor zowel het milieu als je portemonnee.
  • Als je toch een droger wilt gebruiken, is een warmtepompdroger een uitstekende keuze. Hoewel de aanschafprijs hoger ligt, verbruikt deze droger aanzienlijk minder energie dan traditionele modellen. Dit komt doordat een warmtepompdroger de warme lucht recirculeert, waardoor het droogproces efficiënter verloopt en je kleding op lagere temperaturen wordt gedroogd. Dit is niet alleen beter voor je energierekening, maar ook voor de levensduur van je kleding.
  • Maak gebruik van automatische droogprogramma’s. Deze programma’s detecteren wanneer je was droog is en stoppen het droogproces automatisch. Hierdoor draait de droger niet langer dan nodig, wat energie bespaart en slijtage aan je kleding vermindert.

Efficiënt en duurzaam afwassen

​Hoewel afwassen met een teiltje energiezuiniger is dan het gebruik van een vaatwasser, kiezen de meeste huishoudens toch voor het gemak van de vaatwasser. Wil je zowel energie als water besparen? Hier zijn enkele tips:

  • Gebruik het eco-programma: Dit programma draait op een lagere temperatuur en is ontworpen om energie te besparen. Het duurt weliswaar langer, maar het resultaat is een schone vaat met minder energieverbruik.
  • Vul de vaatwasser volledig: Zet de vaatwasser pas aan als deze helemaal vol zit. Zo hoef je de machine minder vaak te gebruiken, wat energie en water bespaart. Was grote items, zoals pannen, bij voorkeur met de hand om ruimte te besparen.
  • Vermijd vooraf afspoelen: Het is niet nodig om je vaat vooraf af te spoelen. Dit kost extra water en energie. Schraap etensresten van je borden voordat je ze in de vaatwasser plaatst.
  • Reinig de filters regelmatig: Maak de filters van je vaatwasser regelmatig schoon om verstoppingen te voorkomen. Dit zorgt voor een betere werking en verlengt de levensduur van het apparaat.
  • Kies voor een energiezuinige vaatwasser: Overweeg bij de aanschaf van een nieuwe vaatwasser een energiezuinig model met een hoog energielabel. Hoewel de aanschafprijs hoger is, bespaar je op de lange termijn op energie- en waterkosten

Slimmer bakken: energie besparen met je oven en magnetron

Wist je dat je met een paar slimme keuzes niet alleen lekker kunt eten, maar ook energie kunt besparen? Hier zijn enkele tips om je op weg te helpen.

  • Kies de juiste maat oven: Ben je van plan je regelmatig grote gerechten te bereiden, zoals taarten of ovenschotels? Dan is een grotere oven ideaal. Maar als je voornamelijk kleine maaltijden kookt of gerechten opwarmt, is een kleinere oven of zelfs een combimagnetron wellicht voldoende. Zo voorkom je dat je energie verspilt aan een te groot apparaat.
  • Slim bakken: Dunne metalen bakschalen warmen vlugger op dan bijvoorbeeld dikke glazen schalen. Mocht je de bakplaat niet nodig hebben in de oven, haal deze er dan uit om de warmte doorstroom zo min mogelijk te belemmeren. 
  • Gebruik de heteluchtfunctie: De heteluchtstand in je oven zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling, waardoor je gerechten op een lagere temperatuur kunt bereiden. Dit bespaart tot wel 22% energie.
  • Slim voorverwarmen: Voorverwarmen is niet altijd nodig. Plaats je gerecht in een koude oven en stel de gewenste temperatuur in. Het gerecht wordt tijdens het opwarmen mee verwarmd, wat energie bespaart.
  • Slim bakken: Vandaag nog meer bakplannen? Doe het gelijk achter elkaar. De oven is dan toch al warm
  • Zet de oven eerder uit: Ovens blijven nog enige tijd warm nadat ze zijn uitgeschakeld. Door de oven een paar minuten voor het einde van de bereidingstijd uit te schakelen en het gerecht in de resterende warmte te laten doorgaren, bespaar je energie.
  • Gebruik de magnetron efficiënt: Voor het opwarmen van kleine porties is de magnetron energiezuiniger dan de oven. Gebruik een laag vermogen voor ontdooien om energie te besparen.
  • Onderhoud je apparaten: Een schone oven en magnetron werken efficiënter en zorgt voor een langere levensduur. Verwijder regelmatig voedselresten en vet om het energieverbruik te minimaliseren.
  • Heb je een airfryer? Voor kleine gerechten kan een airfryer ook ideaal functioneren als oven. 

Slim en energiezuinig koken

Koken op een inductiekookplaat is snel, veilig en eenvoudig schoon te houden. Klinkt als een ideale kookervaring. Hier zijn enkele handige tips:​

  • Deksel op de pan: Door een deksel op je pan te plaatsen, blijft de warmte beter behouden. Dit stelt je in staat om op een lagere stand te koken, wat energie bespaart. ​
  • Gebruik niet te veel water: Verwarm alleen de hoeveelheid water die je daadwerkelijk nodig hebt. Aardappels en groenten hoeven bijvoorbeeld niet volledig onder water te staan. Minder water betekent sneller koken en behoud van meer vitamines.
  • Kies de juiste pannen: Gebruik pannen met een dikke bodem die de warmte goed vasthouden. Dit zorgt voor een gelijkmatige verhitting en voorkomt energieverlies. 
  • Snelkookpan gebruiken: Een snelkookpan brengt water sneller aan de kook en behoudt meer smaak en vitamines. Dit bespaart 40 tot 70% energie in vergelijking met traditionele pannen. 
  • Gebruik de timerfunctie: Met de timer kun je de kookzones automatisch laten uitschakelen, wat voorkomt dat je vergeet de plaat uit te zetten en onnodig energie verbruikt.
  • Maak gebruik van restwarmte: Zet de kookzone een minuut voor het einde van de kooktijd uit en laat de deksel op de pan. De kookzone blijft nog een tijdje warm. ​
  • Beperk het gebruik van de boostfunctie: Hoewel de boostfunctie handig is voor snel koken, consumeert deze veel energie.
  • Houd je kookplaat schoon: Een schone inductiekookplaat werkt efficiënter. Vermijd krassen en vlekken die de werking kunnen verminderen en het energieverbruik kunnen verhogen.

Energiezuinig en efficiënt gebruik van je afzuigkap

​​Een afzuigkap is onmisbaar in de keuken. Hij verwijdert dampen, rook, geuren en vet die tijdens het koken vrijkomen, wat niet alleen onaangename geuren voorkomt maar ook bijdraagt aan een gezonde luchtkwaliteit in huis. ​Handige tips over de afzuigkap:

  • Vervang filters tijdig: Reinig of vervang de filters regelmatig. Verstopte filters verminderen de efficiëntie en kunnen leiden tot een hoger energieverbruik.
  • Kies voor LED-Verlichting: Als je afzuigkap verlichting heeft, overweeg dan om de lampen te vervangen door energiezuinige LED-lampen. Dit kan tot 85% minder energieverbruik opleveren.
  • Gebruik de juiste stand: Zet de afzuigkap tijdens het koken op een hogere stand voor optimale ventilatie. Na het koken kun je de stand verlagen en laat de afzuigkap nog een halfuurtje aan. Een gezonde lucht in huis is belangrijk voor je gezondheid.

Verlaag je energieverbruik bij het televisie kijken

Hoe groter het scherm, hoe hoger het energieverbruik. Nog enkele tips om het stroom verbruik bij televisie kijken te verlagen:

  • Pas de helderheid van je scherm aan: Hoe hoger de helderheid, hoe meer energie je tv verbruikt. Verduister het scherm als je enkel luistert 
  • Plaats je tv strategisch: Zorg ervoor dat je tv niet in direct zonlicht staat, om tegenlicht te voorkomen. 
  • Gebruik de energiebesparingsmodus: Veel moderne tv’s hebben een energiebesparende functie die automatisch de helderheid en andere instellingen aanpast om energie te besparen. ​
  • Stel een slaaptimer in: Val je vaak in slaap tijdens het kijken? Stel dan een timer in zodat de tv automatisch uitschakelt na een bepaalde tijd. ​
  • Schakel de tv volledig uit: Laat je tv niet in de stand-bymodus staan, maar zet hem helemaal uit of haal de stekker uit het stopcontact om sluipverbruik te voorkomen.
  • Gebruik een stekkerdoos met schakelaar: Zo kun je meerdere apparaten tegelijk uitschakelen met één druk op de knop, wat energie bespaart. ​
  • Kies voor een tv met een hoog energielabel: Bij de aanschaf van een nieuwe televisie is het verstandig om te letten op het energielabel. LED- en OLED-modellen zijn doorgaans veel zuiniger dan oudere LCD- of plasmaschermen.
Duurzaam360 - Energiebesparende huishoudelijke apparaten Tips voor duurzaam en energiezuinig gebruik

Onderwerpen

11 Simpele tips voor iedereen naar een duurzamer leven

De 9 duurzame woontrends van 2025: innovatief, sociaal en milieuvriendelijk Wonen

Wat is duurzaam leven?

Meer inspiratie